Levenskunst / Lijst Poëzie / Noord Verandert

Goed nieuws

Alweer zo'n dag waarop één blogbericht eigenlijk niet volstaat. Een dag vol creatieve contacten. Inspiratie en menselijkheid, heerlijk! Waar gaat het allemaal over? Nagenieten van gisteren, met al die bevlogen mensen in het Zonnehuis; Het goede nieuws dat de cursus 'Schrijven als Levenskunst' kan doorgaan, in ieder geval in het centrum; nog een paar aanmeldingen en die in Noord kan ook beginnen. Meld je aan, het wordt een feest!

Tegenstemwijzer
Het verzoek van Henk van Zuiden (van de Windroos en de bloemlezingen) om mee te doen aan de reeks 'Tegenstemwijzer', te lezen op Loosduinse Berichten. Mijn bijdrage:

Stem Lijst Poëzie

Stem op mensen met zachte stemmen
kies voor wie het waagt een gedicht
op te rapen en voor te dragen, om daarna
te vragen: 'heb ik het goed gedaan?'

Kies voor kwetsbaar
geen galmende stalen vaten
negeer hen die blaten en anderen napraten
wel weten wat er allemaal niet deugt
in dit land maar niet verder komen
dan hitsen en haten

Wie zegt dat een gedicht nooit
de wereld verandert, vergeet
dat liefde voor woorden
liefde voor mensen weerspiegelt

Voer gedichten aan de zwijnen
en kleinen van geest
sluit niemand buiten
laat ze vrezen voor verzen
van Lijst Poëzie

Noord Verandert
En vanmiddag de aftrap van Noord Verandert, een ontmoeting tussen buurtbewoners en videokunstenaars die gezamenlijk gaan werken aan reportages, impressies, portretten met als rode draad de veranderingen in Noord. Mijn bruisende hoofd barst van de ideeën en gesprekken met mensen... later zal ik hier inhoudelijk meer over melden.

Optimisme en zelfvertrouwen in Tuindorp Oostzaan

Zoals eerder beloofd, kwam Eberhard van der Laan (was minister van Wonen, Wijken en Integratie) vanochtend Tuindorp Oostzaan bezoeken. Karin de Graef en Peter Faber waren de duo-presentatoren, de partijgenoten van der Laan en Rob Post (stadsdeelvoorzitter van Amsterdam Noord) luisterden met bewondering naar de sprekers van alle initiatieven. Dat waren er veel, en goede initiatieven. Tuindorp mag trots zijn op onder andere het Historisch Archief Tuindorp Oostzaan (HATO), de bewoners die hun straat of plein lieten opknappen en nu schoonhouden, de Vreedzame School (de Poolster) en op de Optimist die een indrukwekkende teaser vertoonde van de film 'Hangen of Leven' die in april in première zal gaan.



Rob Post beloofde een ruimte voor Stichting HATO - eindelijk! Woningbouwvereniging Ymere doet haar best om het Zonneplein verder op te knappen en van der Laan beloofde zich - als hij de kans krijgt na de verkiezingen - in te spannen voor verdere bijdragen aan de wijkaanpak, waarbij Tuindorp zeker niet vergeten zal worden. Met mijn gedicht 'Vaker naar het Zonneplein' mocht ik het programma afsluiten. Applaus voor iedereen!



Het ligt dus niet alleen in deze handen. Tuindorp, ga zo door!

Schoolvriendinnen

Dertien

Elkaar leren breien en zoenen
in de holten van onze ellebogen
geen jongens nog, zij had een ruin
ik een pukkel met blauwe namen

Schoolvriendinnen, bijna vijftig nu
haar dochter kroelt met mijn kat
vertelt een zebralang verhaal - en passant
leer ik wat KWPN'ers zijn

In mij verstopt zich veel te goed
een lagereschoolmeisje
het spel allang afgelopen
iedereen naar huis én maar blijven
hopen ontdekt te worden
dan: hard rennen
BUUT VRIJ ! roepen

23-25 februari 2010



Zie ook 'Elf'

Interview

De aanmeldingen voor 'Schrijven als levenskunst' druppelen binnen. Het mag wat harder druppelen; er zijn nog plaatsen! De cursus begint vandaag over een week.



'Van schrijven word je gelukkiger en gezonder, maar het kan ook helpen betekenis te geven', vertelt tekstschrijver, dichteres en onderwijspsycholoog Wilma van den Akker.
Zij organiseert voor de afdeling Amsterdam van het Humanistisch Verbond vanaf 2 maart de cursus 'Schrijven als levenskunst'. Lees verder op: www.humanistischverbond.nl

Er was eens een minister...

Inmiddels is hij al geen minister meer, maar hij komt toch op bezoek in Tuindorp Oostzaan. Eberhard van der Laan van Wonen Wijken en Integratie is uitgenodigd om kennis te maken met deze buurt en haar bewoners. Het doel van het bezoek is: blijvende aandacht te vragen voor het Zonneplein, dat in de afgelopen jaren heeft liggen verkommeren. En daarmee moet het afgelopen zijn! De minister zal rondgeleid worden door de buurt, langs een aantal pleintjes die al opgeknapt zijn. Daarna is er een programma in het Zonnehuis, waar actieve buurtgenoten zullen vertellen over hun initiatieven. Oud-Tuindorper en theatermaker Peter Faber (de Optimist) zal het een en ander vakkundig aan elkaar kletsen en ik neem mijn rol van buurtdichteres op me. Natuurlijk is iedereen nieuwsgierig wat 'Den Haag' gaat doen voor het Zonneplein. Opdat het plein weer mag bloeien!




Vaker naar het Zonneplein

In een kom tussen pont en Molenwijk ligt
Tuindorp Oostzaan. Bescheiden straten
met stralende namen. Op het Zonneplein
strijden eigen zaakjes om het bestaan

Ik kom er niet voor het gemak
van de supermarkt met karrenvracht
maar voor Groenteman die woordenloos
wacht met het aangeven van mijn tas
'eerst je handschoenen, het is koud'

Aan Kaasmevrouw vraag ik de prijs
van speciale koekjes. 'Schrikbarend duur,'
lacht zij beschaamd. Ik koop ze toch
er komt bezoek en dat wil koek
de slager snijdt reepjes op verzoek

Kom daar bij Appie maar eens om
daar grijnzen pakken in de schappen
grijp mij, grijp groot en veel
en nóg kan er geen glimlach af

IJzerman zaagt mijn hangslot door
voor niets - ik koop meteen een nieuw
én spijkers, en een takkenschaar
eigenlijk kwam ik daar niet voor
maar ik heb meer met mijn tuin
en aardige mensen dan met centen

Kom op Tuindorp, voor uw zaakjes
laat ze niet verkommeren - groet
uw buren bij de groenten - maak
een babbel bij de bakker - koop
bij uw eigen drogist, bloemist - bezoek
het theater van de Optimist - lach

Je krom - kom voor koffie
naar het Zonnehuis - vergeet
komkommertijd – poets
het Zonneplein weer op
tot glimmend hart van Tuindorp
met zijn stralende straten


Wilma van den Akker, januari 2010

Smeersel in je haar

Botertje onder

Straks regent het boterhammen
op je hoofd wees dus maar voorzichtig
met wat je wenst smeersel in je haar
straks regent het wijsneuzen en jam
op de bank kun je het niet bedenken
improviseren is kleien met kleuters
wees ook maar eens onvoorzichtig
met wat je wenst, spring, speel in
het universum zet de puntjes wel
een keer het is niet doof

(foto's verwijderd)

Er valt van alles

Het hagelt

Haastig duwt zij haar neus
tegen het luikje en klaagt
op de markt staan mensen
die het over zich heen krijgen
daar moet ík weer aan denken

Er valt
van alles
niet mee

Het hagelt harder
zij zit voor het raam
staart naar de slagen

Het regent pijnlijke parels
deuken in autodaken
het houdt op
ze smelten
zij likt haar vacht

20 feb. 2010



Foto's: weerstation Meddo

Flyerdag

Vandaag heb ik op de fiets wat flyers rondgebracht voor 'Schrijven als levenskunst'. Een erg frisse neus haalde ik daarmee. Ook heb ik een flyer gemaakt voor de volgende cursus:

Schrijfgroep: 'Kanker is niet je hele verhaal'

Wie kanker heeft, of heeft gehad, heeft veel te verwerken. In de eerste periode na de diagnose zijn de meeste mensen wat verdoofd van de schrik. Daarna komen de - vaak ingrijpende – behandelingen. Later heb je meer behoefte om de bijkomende emoties te uiten. Erover praten helpt, met mensen die willen luisteren. Schrijven is ook een goede manier: papier is geduldig. De bewijzen stapelen zich op: van schrijven word je gelukkiger en gezonder. Geestelijke en lichamelijke gezondheid zijn gebaat bij het regelmatig opschrijven van diepe gevoelens. Dat komt doordat je gedeeltes van de hersenen gebruikt, die helpen bij het greep krijgen op emoties als angst, verdriet en boosheid.

In de schrijfgroep zet je, aan de hand van een aantal thema's, jouw verhaal op papier. Kanker is daarbinnen misschien slechts een hoofdstuk, maar wel een belangrijk hoofdstuk. Door erover te schrijven krijgt dat hoofdstuk een plaats in je hele verhaal: een compleet verhaal met hoogte- en dieptepunten. Dit helpt je om tegenslagen beter te hanteren en meer vertrouwen in de toekomst te hebben. Je plezier in het leven neemt toe en schrijven neemt daarin een plezierige plaats in.
Geef je snel op: de groep gaat van start zodra er voldoende deelnemers zijn. Tijd: maandagmiddag 14.00 – 16.00 uur
Plaats: Gebouw SOLID Aldebaranplein 4a, Amsterdam Noord (Tuindorp Oostzaan). Kosten: € 85,-- voor zes bijeenkomsten.

Appels en peren

Ik stel mij een weegschaal voor
een ouderwetse balans:
links ligt mijn rechterborst
een soes van vlees en bloed

En op de rechterschaal
ons huis-tuin-en-keukengeluk
de aarde, jij, mijn eerste bundel.

Natuurlijk slaat rechts door!
Ik word, ik ben een amazone
van de mensenliefde, schiet vol
en word geraakt.

Natuurlijk moet ik huilen
om het hoopje
dat van de schaal afschiet
hoog, hoog in de lucht:
daar gaat mijn tiet

Uit: Nageljongenstraat

Meer informatie over de schrijfgroepen vind je op www.schrijftaal.net

Model 'Liberty'

Hij kon echt niet meer. Hij was een jaar of zeventig en had al veel meegemaakt in zijn leven. Na een aantal knusse huiskamers verhuisde hij naar een schildersatelier, waar hij onder de verfspatten kwam. Zijn groene bekleding werd vervangen door een paars stofje, waar ook weer verfvlekken op kwamen. Hij werd zelf getekend en geschilderd, in inkt, potlood, olieverf en aquarel, met en zonder gekleed of naakt model op zijn schoot. Een dichteres maakte een poëtisch portret van hem. Toen het atelier werd opgeheven, verhuisde hij naar zijn laatste huiskamer, waar hij eigenlijk al niet meer kon. Te oud, te vlekkerig, te versleten. Óp was hij. De laatste eigenaar deed nog een poging om de houten leuningen schoon te maken en in de was te zetten, maar de stoel was niet meer te redden. De vieze kussens werden verstopt onder andere kussens en lappen. Nog één keer de bekleding vervangen? Het kwam er niet meer van. Van de week brak de rechter armleuning af. Het rigoureuze besluit viel om hem op straat te zetten. Vandaag nam de grof vuil ophaaldienst hem mee.




Een lege plaats
voor Els

Jij weet welke stoel
ik bedoel die met armen
glad van vele mouwen
stevige poten met lust
gedraaid de nieuwste
bekleding eerder verschoten
dan versleten en een kuil
doordat hij vaak werd
bezeten nu zit daar een
afwezige die indruk
maakt met zijn zitvlak

Uit: Nageljongenstraat

Reclame maken

De afgelopen dagen stonden in het teken van flyers, nieuwsbrieven en mails. Wie dit leest, heeft de mail met aanhangsels vast ook ontvangen. Mocht dat niet zo zijn, laat het me weten en ik stuur je die alsnog. Er kwamen veel enthousiaste reacties binnen, en maar een paar mensen wilden van de mailinglijst af. Daar doe ik niet moeilijk over. Ik bereik liever mensen die echt geïnteresseerd zijn in SchrijfTaal en 'Schrijven als levenskunst'.

Zojuist ontving ik de nieuwsbrief van Cornelie, van Tommies Studio. Cornelie tekent lieve wenskaarten, zoals deze:



Op de site staan er nog veel meer. Zo, nu heb ik ook eens reclame voor iemand anders gemaakt.

Dat zeurt maar door...

Nu ik een aantal pantoums heb uitgeschreven, merk ik dat het niet opschiet. Door de vele herhalingen zit er weinig ontwikkeling in zo'n gedicht. Bovendien komt het geheel op mij al gauw geforceerd over. Maar dat gevaar is sowieso aanwezig met rijm. Ik heb vandaag een wat langer pantoum gemaakt (het kan in principe eindeloos zijn) over een bij uitstek cyclisch onderwerp.

Het terugkerende (pantoum)

Zo'n cyclus is geen feest
komt elke maand weer terug
ik vind het mooi geweest
die kramp in buik en rug

Het komt elke maand terug
en ik stop mezelf weer vol
die kramp in buik en rug
tampons en panadol

Ik stop mezelf weer vol
ook mijn gewicht neemt toe
tampons en panadol
ik ben voortdurend moe

Ook mijn gewicht neemt toe
zonder een kind te dragen
ik ben voortdurend moe
wat loop ik weer te klagen

Het duurt ook al zo lang
zonder een kind te dragen
kom maar op met die overgang
kan ik daar weer over klagen

Kom maar op met die overgang
ik vind het mooi geweest
het duurt me veel te lang
zo'n cyclus is geen feest

12 februari 2010

Sonnetje

Vandaag zag ik ze weer eens door de kamer dansen: regenboogjes. Een kristal dat voor het raam hangt breekt het zonlicht en maakt deze kleurige vlekjes. Poes zag ze ook en joeg erachteraan. Een vrolijk gezicht; een belofte dat het weer voorjaar wordt. 'Let the sun shine!'

Het onderwerp duikt altijd weer op in februari. De bewijzen staan hier en hier. Toen ik ze opzocht, kwam ik erachter dat ik al twee keer een bericht met de titel 'voorjaarswens' had gemaakt. Beide gedichten zijn al een stuk ouder en 'vrij' van vorm. Omdat ik mensen ga begeleiden met schrijven vind ik het belangrijk om ook te oefenen met meer traditionele vormen, zoals het sonnet. Als mijn geheugen me deze keer niet bedriegt, is dit mijn tweede sonnet. Het eerste, minder frisse, staat hier.

Zonnetje

Een melkschuimding met zonnecel
wacht ledig op de lichtinval
erboven hangt een glaskristal
een levenloze snottebel

Ze zitten duidelijk in een dal
ontkennen dat, maar weten wel
de zon is nodig voor herstel
hoe lang duurt deze grauwheid al?

Het is hoog tijd om op te laden
energie voor bruis en kleur
stop het lusteloze hangen

Voorjaar komt, de tijd van daden
altijd goed voor mijn humeur
ik ga regenboogjes vangen

9 februari 2010

Doodgezwegen talenten

Wat zwijgt?

Bij muziek één helft
van Herenleed, de langste
kijkt grijs met noten mee

Laat me slepen
door snaren golven

Wat denkt?

Zet er maar woorden bij
rouw blijmoedig om
wat vingers niet

Krab doodgezwegen
talenten los, peuter

Wat doet, wat mompelt, wat schrijft?

7 februari 2010

Red de Roode Bioscoop

Het intiemste theater dat ik ken is de Roode Bioscoop aan het Haarlemmerplein. Ik zag en hoorde er al een prachtig liedjesprogramma over Ingrid Jonker en de theatervoorstelling Zorro (die niets met de gemaskerde held van doen had). Het theater dreigt kopje onder te gaan door een harteloze huurverhoging. Lees hier meer.

Een goede vriend stelde voor om naar een van de voorstellingen te gaan, om bij te dragen aan het behoud van deze unieke plek. Natuurlijk! Ik had niet eens het programma goed gelezen, iets met acrobatiek, dacht ik. Het bleek om bijzondere muziek te gaan.


Cellist Ernst Reijseger

Snarentaal

Een paar meter van de kassa
staat kaartscheurman,
loopt voor de sfeer
naar het licht en pakt
zijn donkerrode instrument

Maakt afspraken met zwarte
krullen aan een blanke vleugel
wat gebeurt er in die hoofden
dat die handen dat kunnen
waar zit de muzikale schors?

Ernst speelt elektrisch gitaar
op zijn strijkinstrument, sust
een kraaiend kind, kermt zelf
en knarst; de vleugelsnaren
krijgen slaag – ik kan alleen
maar kijken naar een kersenrode
krul, luisteren, afdwalen
woorden zoeken

6 februari 2010


Pianist Harmen Fraanje

Het nut van het net

Doelgericht, het enige spel

Wat is het nut van het net als er een gat in zit?
Energie balt zich op dat ene punt
waar koorden convergeren
je hoeft hem er niet uit te vissen
hij valt er recht doorheen
heeft geen rust meteen momentum
verzamelen door mensenbenen
na het scoren verder naar het volgende
punt. Er is geen rust. Geen fluit.

5 februari 2010

Plekgedichten

Dagblad Trouw heeft het maar druk met al die bundels van 'Dicht in de buurt'. Ze zijn bijna klaar, ook de landelijke top 100.



Via deze link kun je de inhoudsopgave bekijken en eventueel de bundel bestellen. Voor Amsterdam Noord heeft mijn 'Broedplek van der Pek' het gehaald, en 'Hemels'. Van mijn vriend Henk van Zuiden staat 'Het mooiste meisje van Loosduinen' erin. En wat een mooi meissie!



Joop Leibbrand, stadsdichter van Den Helder, die bovendien de Meander Klassiekers onder zijn hoede heeft, staat er in met 'Het mooiste van den Helder'. Er staan natuurlijk nog veel meer mooie plekken en gedichten in. Ik denk dat ik hem maar ga kopen die bundel...

Schrijfgroepen

Vandaag had ik een gesprek op de poli chirurgie van het Boven IJ ziekenhuis. Een kleine twee jaar geleden ben ik daar geholpen aan een voorstadium van borstkanker. De gesprekken met de gespecialiseerde verpleegkundigen (mammacare) hebben me toen erg goed gedaan. Gelukkig waren er ook dierbaren die met me meeleefden. En verder kon ik veel van mijn emoties kwijt in dagboeken en gedichten. Nu ontwikkel ik een aanbod voor een schrijfgroep voor (ex-) kankerpatiënten, met als titel 'Kanker is niet je hele verhaal.' De mammacare verpleegkundigen zullen patiënten naar mij verwijzen, en ik zal aanwezig zijn bij voorlichtingsbijeenkomsten om over de schrijfgroep te vertellen. Op deze manier hoop ik de mensen te bereiken die kunnen profiteren van de heilzame werking van schrijven. Later meer hierover.

Appels en peren

Ik stel mij een weegschaal voor
een ouderwetse balans:
links ligt mijn rechterborst
een soes van vlees en bloed

En op de rechterschaal
ons huis-tuin-en-keukengeluk
de aarde, jij, mijn eerste bundel.

Natuurlijk slaat rechts door!
Ik word, ik ben een amazone
van de mensenliefde, schiet vol
en word geraakt.

Natuurlijk moet ik huilen
om het hoopje
dat van de schaal afschiet
hoog, hoog in de lucht:
daar gaat mijn tiet

Uit: Nageljongenstraat, 2008


De cursus 'Schrijven als levenkunst' staat inmiddels ook op de agenda van Human.nl, zie deze link.

Morgen ben ik zelf weer op cursus, bij de RINO leer ik meer over (psychologische) trauma's en de opvang en begeleiding daarna. Want er blijft altijd meer te leren. Wat ik met liefde zal doorgeven, en toepassen.