Schrijven werkt

Ik wist het, en in het kader van mijn ondernemingsplan voor SchrijfTaal ging ik op zoek naar onderbouwingen van de heilzame kant van schrijven. En ik vond:

Dat schrijven een heilzaam effect heeft op de lichamelijke én geestelijke gezondheid, blijkt uit diverse studies, onder andere onder de loep genomen in een overzichtsartikel van Baikie en Wilhelm (Advances in Psychiatric Treatment, (2005) 11: 338-346). Pennebaker e.a. doen al sinds 1986 onderzoek naar effecten van emotionele expressie door middel van schrijven en de mechanismen die daaraan ten grondslag liggen. Bohlmeijer (Cogiscope april 2006) vat deze effecten en mechanismen globaal als volgt samen:

Diepgaand schrijven over gevoelens omtrent belangrijke levensgebeurtenissen leidt in eerste instantie tot meer verontrusting en somberheid, maar in tweede instantie tot meer welbevinden, actievere copingstijlen en fysiologisch beter functioneren (bijvoorbeeld het immunologisch systeem). Pennebaker geeft verschillende verklaringen voor deze effecten. Eén verklaring is dat het schrijven ertoe leidt dat mensen een, wat hij noemt, hoog niveau van denken of tegenwoordigheid van geest ('high-level thinking or mindfulness') behouden. Dit wordt gekarakteriseerd door een breed perspectief, zelfreflectie, creatief zijn en bewustzijn van emoties. 'Low-level thinking' is meer de automatische piloot en wordt gekenmerkt door afwezigheid van geest, door passiviteit en rigiditeit. Alcohol en drugs zijn aantrekkelijk volgens Pennebaker, omdat ze mensen zo snel naar dit tweede niveau van 'low-level thinking' brengen. Schrijven blijkt een belangrijke vorm van zelfexpressie. Ook andere vormen als dans en beweging, kunst en muziek, bleken in zijn onderzoek daarvoor geschikt. Maar het meeste effect op de gezondheid ontstaat wanneer mensen hun emoties en beleving vervolgens omzetten in woorden en taal. Alleen dan ontstaat begrip van wat ons overkomt en waarnaar we allen driftig op zoek zijn, aldus Pennebaker.

(overname uit: De betekenis van levensverhalen; Ernst T. Bohlmeijer (et al.), Houten: Bohn Stafleu van Loghum, 2006)