Zwemmen leren

Zonder diploma

Ik was niet het meisje van zeven
dat bij de eerste zwemles gilde
we moesten haar nat spetteren
zodat ze erdóór zou raken
want ze moest erdóór; ik was zo blij
dat ik niet dat meisje was

Een jongen wordt gedwongen
te zwemmen door zijn vader
smeekt om genade, krijgt klappen
dat zal hem leren

Zijn zulke ervaringen echt goed
voor je karakter? Word je er sterker van
of wordt er voor altijd een wond geslagen?
een herinnering die naar adem snakkend
uit dromen opduikt?

Ik was niet bang voor water, maar zwom scheef
in de rugslag. Had ik ogen in mijn achterhoofd?
“Kom er maar uit!” Het ging niet snel genoeg
meester Bad trok aan mijn arm, mijn buik
schaafde langs graniet – ervaring maakt wie je
bent: ik kan zonder diploma zwemmen


29 - 31 juli 2009

Schrijven, alleen en met anderen

Floor Buschenhenke, een andere dichteres uit Amsterdam Noord (die ook workshops geeft) raadde mij het boek "Writing alone and with others" van Pat Schneider aan. Het bestaat al sinds 2003, maar ik kende het nog niet. Het behelst de zogenaamde 'Amherst methode' voor schrijfonderwijs. Ik heb het boek meteen besteld en ben er in begonnen. Wat een verademing!

De methode staat haaks op de manier van leren die ik in een andere cursus tegenkwam. Ik voelde me daar het slachtoffer van genadeloze kritiek, die met veel plezier en de botte bijl uitgedeeld werd. Dergelijke kritiek ben ik in het verleden ook als kunststudent tegengekomen. Een opvatting van leren is studenten 'hard' maken. Zoals een docent schilderen zei: "Later krijg je nog veel hardere kritiek te verduren". Misschien werkt deze methode voor sommigen, maar niet voor mij. En ik weet zeker dat vele gevoelige en fijn-/kunstzinnige zielen hiermee nodeloos gekwetst en ontmoedigd worden.

Wat een klein of groot mens ook leert, het is veel belangrijker om het goede te benadrukken en aan te moedigen; degene die iets leert op zijn/haar unieke kracht en kenmerken te wijzen; naast iemand te staan in het proces van ontdekken, experimenteren en creëren. Een basisprincipe uit de psychologie leert dat belonen vele malen beter werkt dan straffen. Met belonen bedoel ik in dit verband aanmoedigen, met straffen: afkraken. Ik kan hier nog wel een tijdje doorgaan over dit stokpaardje van me, maar ik houd het stukje blog-kort. Het boek van Schneider geeft hierover vele voorbeelden en handvatten.

Nu ik er zo mee bezig ben, merk ik dat 'leren' een belangrijk thema vormt voor mij. Niet alleen in mijn poëzie (zie 'Woorden leren' van 18 juli), maar ook in mijn loopbaan. Niet zo vreemd, aangezien ik vroeger altijd al 'juf' wilde worden en me steeds heb bezig heb gehouden met allerlei vormen van begeleiding, coaching en lesgeven. Nu ik Schneiders boek aan het lezen ben, komen er meer 'leerervaringen' opborrelen. Er zijn al twee gedichten in de maak hierover, maar ik heb me (mede op advies van Schneider) voorgenomen om gedichten wat langer te laten liggen en rijpen, voordat ik ze publiceer. Daar worden ze vast beter door.

Met doekjes door het huishouden vliegen

Wil ik ook kunnen

Geef hen een gevel en ze tuimelen er
ongehinderd tegenop - ergens moet dat
zijn begonnen met een slecht geweten
wild op de hielen of erachteraan
en zijn verplaatst naar verlaten
fabrieksterreinen met bakstenen torens
betonnen schoolgebouwen, hekken
als klimrekken in plaats van belemmeringen

Raamgaten staren leeg uit Russische woonkazernes
blinde muren links en rechts moeiteloos omhoog
mijn jaloerse ijsbeer wil ook
naar een volgend bouwsel springen
zonder schaafwonden – hindernissen
zitten in je hoofd weet je

De uitsteeksels aan de lemen moskee
van Djenné lijken heerlijke handvatten
een lantaarnpaal in Berlijn is rustpunt

Heb je dat, cameraman?

Ze hollen verder en springen naar Pluto
die geen planeet meer mag heten
welja haal het hele heelal er maar bij

Ik gaap naar dat apenkooien en doe
waarin ik gedrild ben met doekjes
door het huishouden vliegen dan ga ik
de obstakels van de taal te lijf
blijf poetsen en springen met het
gevleugelde paard in mijn kielzog

25 - 27 juli 2009

Vaart, beweging, tuimelen...

Ik houd ervan gedichten te schrijven met veel vaart erin, waarin de woorden bijna over elkaar struikelen. Ik ben nu ook met zo'n gedicht bezig, over een fascinerend verschijnsel (sport, spel, tijdverdrijf, levenskunst?). Het heet parkour en ik ben stikjaloers op degenen die dat fysiek kunnen. Gebouwen zijn voor hen geen belemmeringen, maar juist uitdagingen om tegenop te klimmen, te springen en verder te gaan. Wat een vrijheid! Het gedicht is nog in de maak. Om mijn lezers intussen een gedicht met vaart voor te schotelen, plaats ik er vandaag een uit mijn bundel. En bekijk vooral de Russische video over parkour!

Momentum

Uit het duister duikt een DJ
wekkers springen naar je
strot de koffiepot biedt troost

Giet gedachteloos
daar schiet een jas
een lift, een metro
door een tunnel

Roltrappen persen forenzen
kranten drukken spits

Haltes lopen je voorbij
klanten vragen actie
kopjes om vaat uit de wasser

Blijf bewegen - pauze is
verspilling – tot de bel gaat
weer schiet die jas
naar huis en duister volgt

uit Nageljongenstraat

In de put

Akeren

Iedere dichter heeft zijn eigen emmertje
aan een vraagteken laat ik het zinken
richting bodemcultuur -wel, ik weet niet
wat zich daar ophoudt

Klassiek hout met ijzeren banden
mijn haar gespoeld met water
uit een gescheurde plastic beker

Een restant druppels
van een gebroken wolk
lost kleibodem op

Klonk doet mijn vat, klonk
schraapt modderklonten op
alles zit er ongezuiverd in

24 juli 2009



NB: bij het zoeken naar een afbeelding bij dit gedicht, stuitte ik op een onlangs overleden stadsdichter (van Hoorn). Zijn pseudoniem was Cornelis Putemmer, zijn echte naam Kees Aker

Het giet betekenis

Coming up! Coming up!

Eerst komt er niets: een kalme
zee van zinloze woorden:
wachtkamer snottebel duimwrat
stikstof schaamrood bekertje plas

“Hij wordt zwart en zal er over
twee weken afvallen” regent
het loodrecht losse zinnen
op de plas – niet erg diep
komt er echt niets?

Er moet, er zal iets komen! Geborrel:
het kind van monster en oceaan breekt
eindelijk door bruisende schuimlagen heen
en vliegt voor mijn ogen naar de zon

De hemel bewolkt
het giet betekenis
in de zee van taal

23 juli 2009



Pegasus - Ethiopië 1350 (Wikipedia)

Van zwijnenzang tot zwanenstal

Zwijnenzang

Poli-takke-tiek: met zoveel mogelijk
woorden zo min mogelijk toezeggen
strategisch trappen en ellebogen likken
ruggen scratchen en met bloed onder je
lege handen staan je schouders eronder
ophalen en je hakken erin zetten

Met een dichtgeknoopte zakdoek
aan de stok verlaat ik de ingegraven
harten, vind betere vrienden en
maak mijn eigen kleine zwanenstal


22 juli 2009

Lees veel geld voor bankstellen

Foto: droomwereld

Dutch Dream

Er is niets beloofd behalve als je
veel leert krijg je later een goeie baan
lees veel geld voor bankstellen
auto's zonder krassen visite die
komt zeggen dat jij het goed voor elkaar
jij zakt tevreden zappend bij je breedscherm
onderuit -adempauze- halverwege
de nacht slaapwandel je naar bed
de volgende ochtend naar je werk tot je
niet meer nodig dan loop je dapper
door het bos naar de witte bergen voor
de gouden handdruk specialist

21 juli 2009

Huis-tuin

Het was fijn, de ontmoeting met de Poetry Circle en met andere dichters uit Amsterdam Noord in de Tolhuistuin. Geïnspireerd kondigde iedere dichter de volgende aan.



Een fragment van het door mij voor deze gelegenheid geschreven gedicht:

Huis-tuin

Het meisje van nergens
kijkt langs de ladder
omhoog, vastgebonden
aan de gewone esdoorn
met rood-wit-rood-wit-rood-wit-rood-wit-rood-wit
wil zij de boom in?

(Het hele gedicht kun je ter plaatse lezen. Het is op een van de hier afgebeelde letters geprikt)

Vandaag Tolhuistuin, gisteren...

Vanmiddag zal ik mijn gedicht "Huis-tuin" laten horen bij de slotmanifestatie van het openingsweekeinde van de Tolhuistuin. Het gedicht zal daar de hele zomer te lezen zijn.



Gisteren maakte ik een ander uitstapje:

Duf maar dapper

Voor bloempottenschoenenzak
kruidenrekplasticzakkending
op zaterdag naar kinderkrijs
gezinsplannersparadijs (haal
adem) hebben ze nix en noppes
van mijn lijstje ga ik snel weg
met twee keer strikt en vijftig
stuks fantastisk gaat de trein
ook net voor mijn neus even
later flitst de intercity maar ik
spring er toch maar niet voor

18 juli 2009

We schreven met scherven

Woorden leren

Mamma hoe zeg je pappa
in het Engels? Teddie?
Nee Deddie!
Deddie deddie deddie

En wat is (drie letters)?
stond vaker op de stoep
we schreven met scherven
van bloempotten terracotta
tekens op de tegels

De bakstenen muren van de schuurtjes
ik hing er aan handen en voeten tussen
viel het begin van alle hoofdpijn

In een klap
had ik een lelijk woord tussen mijn benen

18 juli 2009



Boekbespreking op: Schamper

Vervelen in Noord???

Een liedje dat altijd weer naar boven komt, maar er is inmiddels wel het een en ander veranderd, of... ?

Ik verveel me zo in Amsterdam-Noord

Ben je boven de veertien jaar
En zegt de maatschappij ach bekijk het maar
Regels en wetten, daar moet ik naar leven
Kansen worden mij niet gegeven
Scholen en bazen die houden mij klein
Zou er een antwoord voor mij vragen zijn

Want ik verveel, ik verveel, ik verveel, ik verveel
En ik verveel me zo in Amsterdam-Noord

Ze noemen mij een vandalist
Maar als een ieder toch een wist
Wat het is om in noord te wonen
Het kost veel tijd om in de stad te komen
Weinig kroegen, geen bioscopen
Alleen een telefooncel, die zullen wij slopen

Want ik verveel, ik verveel, ik verveel, ik verveel
En ik verveel me zo in Amsterdam-Noord

Een slapend beton, ja dat is noord
Voor jongeren een onbewoonbaar oord
Waar wij nu voor willen pleiten
Een eigen ruimte met activiteiten
Zelfstandig wonen en arbeidsplaatsen
Een bioscoop en dat niet als laatste

Want ik verveel, ik verveel, ik verveel, ik verveel
En ik verveel me zo in Amsterdam-Noord

Want ik verveel, ik verveel, ik verveel, ik verveel
En ik verveel me zo in Amsterdam-Noord

Overheid heb je het nu gehoord
Jan vertelt over Amsterdam-Noord
Blijf niet lullen, kom over het water
Nu wat doen en niet weer later
Breng ons eindelijk onder de pannen
Je weet al lang van alle plannen

Want ik verveel, ik verveel, ik verveel, ik verveel
En ik verveel me zo in Amsterdam-Noord

Want ik verveel, ik verveel, ik verveel, ik verveel
En ik verveel me zo in Amsterdam-Noord

Opname Drukwerk



NOORD - Zaterdag 18 en zondag 19 juli kun je bij de Noorderparkkamer als een ware schepper een paradijselijk paviljoen maken. Rond een grote boom klust jong en oud mee aan een milieuvriendelijk, groen kunstwerk. De bedenkers van dit GroenDoenPaviljoen zijn beeldend kunstenaars Hester Pilz en Ien van Gemert. Daarnaast is er zaterdag van 12.00 tot 13.30 uur een 'Bloemencrosso'; een bijzondere kruising tussen een bloemencorso en een autocross. Hier kun je een radiografisch bestuurbaar praalwagentje versieren en ermee racen. Tot en met 9 augustus is de Noorderparkkamer weer 'Vakantiehuis'. Elke zondag zijn er van 14.00 tot 17.00 uur weer creatieve en avontuurlijke activiteiten voor jong en oud. (Foto: Hester Pilz)

Meer tuin van mij

Landje veroveren

Iemand heeft hier in het verleden
zeer creatief gestreden tegen
regenwormen en plantenleven

Een kunsttapijt met naalden
vastgebreid, een wandelpad
van vuilniszakken, daarnaast
houten borden als stapstenen
plastic bloemen bloeiden overal

Ik wist niet waar te beginnen
haalde dat tapijt eerst uit
groef borden op, en zakken

Nog steeds wied ik verlepte nepplanten
gooi schelpen en stenen tot een rotstuin
bevrijd aarde, planten, ongedierte,
maak meer tuin en meer van mij

16 juli 2009

Groot slaat dood

Schrijftwijfel

Ik vind (vind ik?)
dat ik (teveel ik!)
nauwelijks het niveau van de fruitvliegjes
overstijg – zet een glas wijn in de boekenkast
voor een dronken dood

Het moet (moet het?)
over grotere dingen gaan
bloempottenborstkankerparken
hele stadsdelen, oorlogen...

Groot slaat dood
liever dring ik (alweer ik)
me bescheiden op
aan de samenleving

14 juli 2009

Aankondiging: OM DE TUIN GELEID

HET WORDT ZOMER IN DE TOLHUISTUIN

Poëtische & sculpturale interventies door Poetry Circle Nowhere

Op zondag 19 juli is het tijd voor poetry, muziek en picknick. Poetry Circle Nowhere maakt van de tuin een letterlandschap. De talenten van Nowhere leiden je rond tussen de bomen langs het werk van dichters uit Noord met Wilma van den Akker, Joost Baars, Floor Buschenhenke, Kidson Jones, Thomas Möhlmann, Ibrahim Selman, Rachel Visscher. En ’s avonds staat de Poetry Circle Nowhere, het eerste performance poetry gezelschap van Nederland, op het podium met een eigen performance. Met o.a. Najiba, Azahlee, U.N.O.M, Timothy  Martinus en Kofi.
Muziek wordt verzorgd door DJ Lovesupreme.

ZONDAG 19 JULI
15.00 – 17.00 Doorlopend programma
20.00 uur Slotperformance

ROUTE
De Tolhuistuin ligt tegenover Amsterdam CS, twee minuten varen met de pont (Buiksloterveer). Tevens bereikbaar met de buslijn 38 en 105, uitstappen halte ‘buiksloterveer’.

Bekijk www.tolhuistuin.nl voor het meest recente programma en het weer.

Beter Vinkenoog dan de psycholoog

Gisteren zat ik te sleutelen aan het onderstaande gedicht. Het idee onstond naar aanleiding van de voorstelling Hoog Bezoek op het Over het IJ festival. Het festival is nu voorbij, maar de voorstelling is nog wel op andere lokaties te zien.

Het sleutelen werd onderbroken door het bericht van de dood van Simon Vinkenoog. Daar wilde ik bij stilstaan. Zie ook het bericht van gisteren. Vandaag vond ik de eerbetonen in de krant en zit de man nog steeds in mijn hoofd. Waarom eigenlijk? Eerlijk gezegd ken ik zijn geschreven werk niet goed, maar om de man kon ik niet heen. Zijn levenslust, zijn spetterende speeksel. Zijn uitspraken als "a poem a day keeps the doctor away" (was die van hemzelf, of citeerde hij een andere dichter?). Vooral zijn manier van leven was inspirerend. Ik ben dus niet droevig om zijn dood, maar blij om zijn leven.

Vandaag zou ik eigenlijk naar de psycholoog gaan, maar ik wist bij god niet wat ik er zou bespreken. Ik heb afgezegd, en verder gesleuteld aan:


Wie komt er in mijn huisje?

Drie kamertjes voor mij alleen
maar jij... jij kon er nog wel bij
wij passen op de bank, in bed,
elkaar, de natte cel
jouw lange lijf, mijn ronde

Al stoot je met je hoge hoofd
de pannen van het rode dak,
keren onze konten zich in de keuken
tegen elkaar: geeft niet
ik raap de pannen op, veeg
het gruis wel van de grond

We maken samen ruimte
het is hier binnen groter
dan buiten

12-13 juli 2009

Net geen eenentachtig - Simon Vinkenoog

Hij is er niet meer. Vorig jaar leverde ik nog een bescheiden bijdrage aan een lokaal radioprogramma voor zijn tachtigste verjaardag. Simon luisterde thuis. Mijn stoel stond op scherp: ik viel bijna van het podium. Diana Ozon ving me net op tijd op. Sterkte voor de dierbaren. Hij zal niet vergeten worden. Zie ook: windroosgedichten.


Simon in de gymzaal

Of all god-forgotten places
Spijkenisse zevenenzeventig
ik zeventien – vijf VWO

Twee dichters, Simon en Kees
lezen en signeren

Ik mocht een vraag
die ik niet meer precies weet

Wel het antwoord van Buddingh'
met een lachje: “Ja, Simon is wel
wat zweveriger dan ik.''

Festina Lente later
jurylid Simon draagt spetterend
voor: ''A poem a day keeps
the doctor away.''

TACHTIG man, KLASSE knar!

Buddingh's bundel is weg, uitgeleend
“Mij best” staat nog in de kast
nietsvermoedend meeverhuisd
gesigneerd met haastige letters:

Simon Vinkenoog
Spijkenisse
26 augustus 1977

(Amsterdam, 16 juli 2008)

Luie reet

Monitormannetje

En dan schrijf ik gewoon alles op
wat ik denk zonder censuur of regie
en dat levert dan hele creatieve
dingen - rechtstreeks uit de diepzee
omhoog gebubbeld - op

Kijk maar wat origineel zoiets
verzint niemand en ik wil vanmiddag
naar het Tuincentrum en vanavond
voorstelling Hoog Bezoek in de
Tolhuistuin hup van je luie reet
uit je nest met die krant

Gedicht schrijven en in actie komen
niet verklappen dat je toch stiekem
een paar woorden doorgestreept
en veranderd hebt, vrouwtje!

11 juli 2009

Duiken en roeien op het Over het IJ festival

Eerst gingen we aan boord van de Sirius, het oude Greenpeace schip, dat nu voor educatieve doelen wordt gebruikt. Hier zagen, maar hoorden we vooral de voorstelling Ondervlakte in de vorm van een radioprogramma. Marjolijn van Heemstra en Roald van Oosten namen ons mee de diepte in. We daalden, en daalden.... en kregen snoepjes om de druk op de oren te verminderen. Je kunt het nog meemaken tot en met 12 juli.

Daarna 'pakten' we nog een van de voorstellingen in de zeecontainers: the Old Man and the Sea. In de als roeiboot ingerichte container speelde William Dashwood een krachtige, compacte versie van het verhaal van Hemingway.

'A short trip about a life long journey ending of an old man engaged in a final fight with a great fish. ‘But man is not made for defeat, a man can be destroyed but not defeated.’


Ik leefde me in in de vissersvrouw:

Oude Vrouw bij de Zee

Een ruwe kus; ik zag hem gaan
zwijgzaam, koppig, dat ken ik wel
al dagen niets gevangen

Met driftige slagen voer hij uit
vastbesloten. “Vrouw, zet de pan
maar klaar.” Verdween uit zicht

Kwam niet meer terug. De boot met
halfvergane vis werd later teruggevonden
zijn aangebeten lichaam spoelde aan

O domme oude man, na zoveel jaar
kon je geen gewoonte breken
strijden tegen beter weten

Wie zorgt nu voor vis bij het vreten?
Wie warmt ons nest? O stomme zak!
Waarom zo ver? Waarom moest je
naar de haaien?

9 juli 2009

Met inhoud

Lepelvaasje

De tekens op de bodem zijn voor mij
Chinees, Vietnamees misschien
rondom blauw glazuur, wat wit,
lichtgroene vegen

Eén gulden in buurthuis de Bonte Kraai

Erin zes zilveren theelepels van familie
uit België – alleen de messen kregen we niet
een café au lait lepel uit Frankrijk mais oui

Vijf koffielepels met blauwgrijze heften
een verjaardagscadeau, drie 'stainless'
van toen ik trouwde. Drie verschillende
met kunststof heften: geel van de Hema
wit weet ik niet meer, donkerblauw
nam jij mee toen je hier kwam wonen

Het soeplepeltje is verdwaald
het hoort in de lade



8 juli 2009

Weer even naar de navel

'Gap of Dunloe' ca. 1900


Gap jaar

Na het jatten van mijn hart
en borst afstand van messen
genomen. Thuis gekomen

Bij zon alles open, bij
stromende zomerregen
dicht

Verzinnen, verzetten
mezelf terugnemen
een hand zilver
om van te leven

Diep ademhalen
diep, diep ademhalen
om straks licht te geven

7 juli 2009

Stipje

Foto: © Malcolm Buck @ Cloud appreciation society

Tevens in retrospectief

Er is een tijd na de verwondering
en dwang tot ordening, waarin
alles is. Zal zijn

Een gevolg van rafelwolken;
witte reuzenpaddenstoelen
gaan vooruit

Welk stipje tijd is nu:
ervoor, erna, waarin wij
smelten en verzuipen
ons dorp verzwolgen
er zijn geen dijken meer
bestand, geen mensenhand

Millenia later
kruipt uit de zee
een vismutant

5 juli 2009



Foto: © David Fokos @ Cloud appreciation society

Het werk vordert

Sterrenplein (voorlopige versie)

Het was gras, met kale stukken
honden kakten, katten staken over
er moest dringend iets anders komen
onder de vleugelnotenbomen

Er kwam een plan, er was pingping
wist Karin de Graef. Machines kwamen
hopen zand, aarde, tegels

“Papa, hier komt een speeltuin hè?”
Fietst een meisje voorbij
het was al bekend: we krijgen pingpong
een glij- en klimding

We draaien rinkelende rondjes
aan de rekstok, tot we sterren zien
op het plein, door het bladerdak
van de vleugelnotenbomen

1 juli 2009

Erfenis

Het bestek van mijn jeugd

Maanden lag het hier
in vloeipapier; wilde ik
het niet zomaar in de la
smijten. Ik ben netjes
opgevoed. Dat wil zeggen:

Het spiegeltje stoffen
en wel alles optillen
de plinten op mijn knieën
voor schooltijd

Kleine vorken en messen
met tanden en gedreven heften
voor aardappels met jus
en sperziebonen met valletjes
volgens mijn broertjes
liever appelmoes

Erfenis: ik mest en sop
de lade uit; schik het erin
zie vingers en poezenpoten
op de keukendeurtjes
poetsen houdt nooit op
eindigt voorlopig bij
het ceetje

3 juli 2009

Mop till you drop!

Keuken schoonmaak: zuig en mop de keukenvloer. Beste manier is trouwens, ja dames, om op handen en voeten de vloer te dweilen. Zo heb je meer kracht voor een beter resultaat. Tenzij je een handig vloerwrijf apparaat aan het werk zet. Een houten vloer niet te vochtig maken. De laatste loodjes wegen het zwaarst.

Bron (ook van de afbeelding): DroomHome

Science poetry

T'Pols droom

Koffie voor het slapengaan en
even geen discipline – ik sluit mijn
ogen, bedek mijn oren en zwerf
door de straten muziek een café

Een woeste vreemdeling verleidt
mij met zijn ogen versmelting van
geesten onze lichamen doen het
maar eens in de zeven jaar

De driften van Vulkaniërs zijn
angstaanjagend ik word verward
wakker met emoties die ik niet ken
ik benijd jullie, aardlingen

(2005)

Enne... Oeps, zo (en bloter) kan Jolene Blalock er ook uitzien:



Misschien tijdens pon farr?

Vakantie: vier de vrijheid

Deze zomer

Nee. Ik ga niet weg
vier de vrijheid
in drie tuinen

Ontvang vast wel kaarten
van bestemmingen

Vaar over, bezoek de stad
rijd langs rabarber
terrassen en stoepen
met opgestoken stokrozen

Hoera!

Ik schrijf me overal doorheen
en kom wel ergens


1 juli 2009